wand

Wat is mijn “wand”? is mijn hoofdvraag voor de Leerplaats Organiseren 3.0. Ingegeven door het fragment dat ik de eerste keer liet zien; de trailer van Die Wand, de film naar het boek van Haushofer. Als metafoor kan ik veel kanten op met deze vraag merk ik. De wand als muur om me heen staat voor afscherming, tussen mijn muren/wanden ben ik de koningin, bepaal ik, is het veilig. Zo denk ik. Niets is natuurlijk minder waar. Het is een schijnveiligheid.

Altijd is er een wand tussen mij en de ander. Soms dik, soms dun, soms permeabel, soms niet. En hoe ziet die wand er daar in die leerplaats uit? Fysiek, emotioneel, in relatie tot mensen afzonderlijk, in relatie tot de groep. Wat denk, doe, voel ik aan mijn kant van de wand? En wat gebeurt er aan de andere kant? Hoe beïnvloedt het een het ander? En wat gebeurt er met al die andere wanden? Ik zie het fysiek al helemaal voor me: dikke muren, open ramen, luchtgaten, met kanonskogels, etc.

Wat gebeurt er als we dit met elkaar zichtbaar gaan proberen te maken? Uit te beelden. Ik moet denken aan een oefening over groepsvorming waarbij je met elkaar moest bepalen hoeveel afstand er tussen alle mensen was. Een mooie, indringende oefening.

Met welk doel? Of maakt het niet uit? Is het experimenteren, spelen met elkaar, onderzoeken. Of gaat het me om mijn vraag? Welke associaties hebben de anderen bij mijn wand? Hoe ervaren ze die? Maar waarom wil ik dat weten? Ik krijg vorm in relatie. Is dit een truc om de relatie te verdiepen? Of schijnbaar te verdiepen? Altijd weer diezelfde vraag: waarom wil ik dit? Om zicht te krijgen op mijn thema ‘verlamming’. Mijn wand speelt hier een rol in. Anderen kunnen mij helpen hierop zicht te krijgen, misschien wat gaten te slaan in mijn wand, zodat ik de verlamming voorbij ga. Of op een nieuwe, andere manier voorbij ga. En misschien is de waartoe-vraag overbodig. En is het gewoon een leuk experiment, een leuk en interessant onderzoek. En is dat reden genoeg.

consequentie

Gisteren begon ik, na een tip, te lezen in het boek De consequenties van Nina Weijers. Wat een mooie zinnen! “Zeker, er zijn momenten dat ja zeggen geen vlucht is van nee zeggen. Dat het met moed te maken heeft en niet met lafheid, met confirmatie, met vastberadenheid, met een groot innerlijk ja-zeggen, maar dit behoorde niet tot die zeldzame momenten.” (blz. 20)

“Voor het eerst in haar volwassen leven deed ze iets wat absoluut geen ander doel diende dan de handeling zelf.” (blz. 30)

Of: “Als een jengelend kind wil je alles uit je handen laten vallen, maar weet je wat het is: daar heb je geen enkel recht op. Je bent verantwoordelijk voor die verdomde steen (J: uit mythe van Sisyphus) en hij moet naar de top. Het doet er niet toe dat hij daarna weer naar beneden rolt. Dat is het leven. Als je daarvoor wegloopt kun je net zo goed meteen doodvallen.” (blz. 31)

“Eigenlijk bestond het (J: succes) niet, dacht ze wel eens, of althans niet op een manier die correspondeerde met wat ze zich daar ooit bij had voorgesteld, toen ze begon en zich niets hogers en rechtvaardigers kon voorstellen dan erkenning. De som was simpelweg minder dan de delen. Banaler, platter. Oninteressant ook. Misschien was het decadent om zoiets te beweren, of zelfs maar te denken, maar sinds het succes van Nothing Personal wist ze dat wat ze tot die tijd als vanzelfsprekend had beschouwd in feite van wezenlijker belang was dan welke mate van waardering voor haar werk dan ook. Dus begon ze het werken zelf te koesteren, de momenten dat het uit haar leek te vloeien… Ja, te werken zonder angst of verlangen naar iets anders: dat was het hoogst haalbare. Hoewel de twijfel en verlamming altijd terugkeerden, was er een stukje dat daar nooit door werd aangetast, …” (blz. 53 – mijn cursivering)

“Ze wilden een geliefde, een carrière, een huis, een kind, maar vergaten dat het allemaal abstracties waren; vage ideeën van vervolmaking die nooit zouden stroken met de grillige werkelijkheid.” (blz. 54)

So far. Wat een wijsheid zit in deze teksten besloten, wat een rijkdom, qua inhoud en qua zinnen:  het werken zelf koesteren! Accepteren dat die steen weer naar beneden rolt, that’s life.

sisyphus